Το όνειρο της οικογένειας σε κρίση

Η δημογραφική απειλή που πλησιάζει : Η μία όψη του νομίσματος

Η ελληνική κοινωνία βιώνει μια σιωπηλή αλλά εκρηκτική κρίση. Η υπογεννητικότητα, μαζί με την υπογονιμότητα, συνθέτουν ένα σκηνικό που επηρεάζει όχι μόνο τα άτομα αλλά και το ίδιο το μέλλον της χώρας. Το 2023 καταγράφηκαν λιγότερες από 77.000 γεννήσεις, ενώ οι θάνατοι ξεπέρασαν τις 140.000. Ο πληθυσμός γερνά και συρρικνώνεται, με ορατό τον κίνδυνο να πέσει κάτω από τα 8,5 εκατομμύρια έως το 2050.

Υπογονιμότητα: Η άλλη όψη του νομίσματος

Το μονοπάτι προς τη γονεϊκότητα δεν είναι πάντα εύκολο. Ένα στα έξι ζευγάρια παγκοσμίως αντιμετωπίζει προβλήματα σύλληψης. Στην Ελλάδα, η καθυστέρηση τεκνοποίησης εντείνει το φαινόμενο. Η υπογονιμότητα, ορίζεται ως η αδυναμία σύλληψης μετά από ένα έτος τακτικών προσπαθειών, και μπορεί να οφείλεται τόσο σε γυναικείους όσο και σε ανδρικούς παράγοντες.

Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν ζητήματα όπως αποφράξεις στις σάλπιγγες, ενδομητρίωση, ή διαταραχές ωορρηξίας. Από την άλλη, στους άνδρες συχνά διαπιστώνονται προβλήματα στον αριθμό, την κινητικότητα ή τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων. Παράγοντες όπως το άγχος, το κάπνισμα και η ρύπανση επιβαρύνουν και τα δύο φύλα.

Η ηλικία δεν είναι απλώς ένας αριθμός

Η σύγχρονη κοινωνία ωθεί ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να καθυστερήσουν την απόκτηση παιδιών. Όμως, μετά τα 35, η γυναικεία γονιμότητα μειώνεται αισθητά, ενώ μετά τα 40 η πτώση είναι δραματική. Αν και η ανδρική γονιμότητα επηρεάζεται πιο αργά, η ποιότητα του σπέρματος μειώνεται χρόνο με τον χρόνο.

Η τεχνολογία απαντά στην πρόκληση

Η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή έρχεται να καλύψει αυτό το κενό. Τεχνικές όπως η πρόκληση ωορρηξίας, η ενδομήτρια σπερματέγχυση (IUI) και η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) δίνουν ελπίδα σε ζευγάρια που αγωνίζονται να γίνουν γονείς. Οι επιλογές περιλαμβάνουν και τη δωρεά ωαρίων ή σπέρματος, ενώ η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση επιτρέπει τον έλεγχο εμβρύων πριν την εμφύτευση.

Όταν το σώμα μιλά, πρέπει να ακούμε

Πέρα από την ηλικία, ο οργανισμός δίνει ενδείξεις. Πόνοι περιόδου, ακανόνιστοι κύκλοι, τριχόπτωση ή αποβολές μπορεί να υποδεικνύουν προβλήματα. Η υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής και η έγκαιρη ιατρική αξιολόγηση αποτελούν κρίσιμες ενέργειες για την ενίσχυση της γονιμότητας.

Συμπέρασμα

Η υπογεννητικότητα δεν είναι μόνο εθνική απειλή – είναι προσωπικό δράμα για χιλιάδες ανθρώπους.

Ωστόσο, οι σύγχρονες λύσεις και η επιστημονική πρόοδος προσφέρουν νέες δυνατότητες.

Προσφέρουν πάνώ απ’ όλα ελπίδα. Προσφέρουν όμως;

Αφρομή για τις παραπάνω σκέψεις έδωσε το πιο κάτω άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Πρώτο Θέμα :

Εμπόριο ψεύτικης ελπίδας για ανεκπλήρωτα όνειρα από γνωστό κέντρο IVF στη Θεσσαλονίκη.

Το όνειρο της οικογένεια με παιδιά για κάποιον ηλικίας άνω των 35.

Που δεν έκανε νωρίτερα παιδιά.

Είτε για σπουδές και καριέρα, είτε για «να ζήσει» είτε γιατί «δεν έβρισκε τον κατάλληλο άνθρωπο».

Όχι, δεν είναι το όνειρο της οικογένειας, είναι το όνειρο της αποτυχίας που τον στοιχειώνει.

Να μην περάσουν τα χρόνια και να μην ξεμείνει από τα παιδιά που «πρέπει» να κάνει.

Αν ήθελε οικογένεια θα είχε σύντροφο και παιδιά από καιρό, από χρόνια.

Αλλά όλ’ αυτά τα παιδιά ήταν η δεύτερη ίσως και η τρίτη προτεραιότητά του.

Εγωϊστικά, τα παιδιά  τα θέλει για τον ίδιο, για να μην νοιώσει αποτυχημένος.

Αυτός που αποκτά παιδιά νέος τα κάνει γιατί θέλει τα παιδιά.

Για να τα κρατήσει στην αγκαλιά του, να τα χαϊδέψει, ν’ ακούσει το κλάμα, να τα φροντίσει.

Και να μεγαλώσει μαζί τους.

Μην ακούτε τις υποσχέσεις για ωορρηξία, έγχυση, κατάψυξη και άλλα τέτοια που χαϊδεύουν τ’αυτιά.

Η τεχνική της IVF τελικά οδηγεί τη πλειοψηφία τη γυναίκα στο να πάρει ωάριο ή σπέρμα από τρίτο ανώνυμο δότη.

Και να κάνει πράγματι ένα παιδί. Χωρίς να βλέπει τον εαυτό της στο παιδί.

Ναι, το αγαπάει γιατί το γέννησε, γιατί το κράτησε νεογέννητο στην αγκαλιά. Αλλά…

Διαβάστε το άρθρο στο Πρώτο Θέμα

Το όνειρο της οικογένειας σε κρίση: Υπογεννητικότητα, υπογονιμότητα και οι σύγχρονες λύσεις που αλλάζουν τα δεδομένα

Η Ελλάδα, όπως και πολλές ανεπτυγμένες χώρες, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια “δημογραφική βόμβα”. Η υπογεννητικότητα – και η άμεσα συνδεδεμένη με αυτήν υπογονιμότητα – δεν είναι πλέον μια αφηρημένη έννοια στατιστικών, αλλά μια ορατή απειλή για το μέλλον, την οικονομία και την ίδια τη δομή της κοινωνίας μας. Σε αυτό το δύσκολο τοπίο, λύσεις αιχμής όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) αναδεικνύονται σε πολύτιμους συμμάχους, προσφέροντας μια ισχυρή αχτίδα ελπίδας σε χιλιάδες ανθρώπους που ονειρεύονται να γίνουν γονείς.

Η Ελλάδα σε αριθμούς: Μια ανησυχητική πραγματικότητα

Η επιθυμία για δημιουργία οικογένειας αγγίζει τις πιο ευαίσθητες χορδές μας, έχοντας βαθιές προσωπικές, συναισθηματικές αλλά και κρίσιμες εθνικές διαστάσεις. Δυστυχώς, η υπογεννητικότητα εξελίσσεται σε μια από τις μεγαλύτερες σύγχρονες προκλήσεις για την Ελλάδα. Οι αριθμοί είναι αδιάψευστοι μάρτυρες: το 2023, οι γεννήσεις κατρακύλησαν κάτω από τις 77.000, την ίδια στιγμή που οι θάνατοι ξεπέρασαν τις 140.000, δημιουργώντας ένα πρωτοφανές αρνητικό ισοζύγιο. Ο δείκτης γονιμότητας στην Ελλάδα (μέσος αριθμός παιδιών ανά γυναίκα) κυμαίνεται γύρω στο 1.4, πολύ κάτω από το 2.1 που απαιτείται απλώς για τη διατήρηση του πληθυσμού σταθερού.

Οι δυσοίωνες προβλέψεις προειδοποιούν για συρρίκνωση του πληθυσμού κάτω από τα 8,5 εκατομμύρια μέχρι το 2050. Αυτή η τάση δεν απειλεί μόνο την οικονομική βιωσιμότητα (λιγότεροι εργαζόμενοι, πίεση στο ασφαλιστικό σύστημα) και την κοινωνική συνοχή, αλλά και την εθνική ανθεκτικότητα. Η υποστήριξη της γονιμότητας δεν είναι πλέον απλώς μια προσωπική υπόθεση, αλλά μια εθνική αναγκαιότητα.


Ξετυλίγοντας το κουβάρι της υπογονιμότητας
Το ταξίδι προς τη γονεϊκότητα, ωστόσο, συχνά αποδεικνύεται ένας δρόμος γεμάτος εμπόδια. Η υπογονιμότητα, η αδυναμία σύλληψης μετά από ένα έτος τακτικών προσπαθειών (ή έξι μήνες για γυναίκες άνω των 35), αποτελεί τον κύριο ιατρικό παράγοντα πίσω από τη μειωμένη γεννητικότητα. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η υπογονιμότητα δεν κάνει διακρίσεις και δεν αφορά μόνο τις γυναίκες. Τα αίτια μοιράζονται σχεδόν ισόποσα:

• ~35-40% οφείλονται σε γυναικείους παράγοντες.

• ~35-40% οφείλονται σε ανδρικούς παράγοντες.

• Το υπόλοιπο ποσοστό αφορά συνδυασμό προβλημάτων και στα δύο φύλα ή παραμένει ανεξήγητο (ανεξήγητη υπογονιμότητα).

Γυναικείοι παράγοντες: Συχνά, προβλήματα στις σάλπιγγες (αποφράξεις, υδροσάλπιγγες) εμποδίζουν τη συνάντηση ωαρίου και σπερματοζωαρίου ή τη μεταφορά του γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα. Άλλες κοινές αιτίες περιλαμβάνουν διαταραχές ωορρηξίας (όπως στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών – PCOS), μειωμένα αποθέματα ή ποιότητα ωαρίων (που σχετίζονται άμεσα με την ηλικία, ή σε περιπτώσεις πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας – POI), καθώς και παθήσεις της μήτρας όπως πολύποδες, ινομυώματα ή συμφύσεις που δυσκολεύουν την εμφύτευση. Η ενδομητρίωση, μια πάθηση όπου ιστός παρόμοιος με το ενδομήτριο αναπτύσσεται εκτός μήτρας, είναι μια πολύπλοκη και συχνή αιτία γυναικείας υπογονιμότητας, προκαλώντας φλεγμονή, πόνο και δυσκολίες στη σύλληψη.

Ανδρικοί παράγοντες: Στους άνδρες, τα προβλήματα εστιάζονται κυρίως στο σπέρμα: χαμηλός αριθμός σπερματοζωαρίων (ολιγοσπερμία), μειωμένη κινητικότητα (ασθενοσπερμία) ή προβλήματα στη μορφολογία τους (τερατοσπερμία). Αίτια μπορεί να είναι λοιμώξεις (π.χ. προστατίτιδα), κιρσοκήλη (διεύρυνση φλεβών στο όσχεο), ορμονικές διαταραχές, έκθεση σε τοξίνες (κάπνισμα, περιβαλλοντικοί ρύποι), γενετικές ανωμαλίες ή και προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις.

…

Η υπογονιμότητα δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι περίπου 1 στους 6 ανθρώπους παγκοσμίως αντιμετωπίζει προβλήματα γονιμότητας κάποια στιγμή στη ζωή του. Η τάση για καθυστέρηση της τεκνοποίησης για κοινωνικοοικονομικούς λόγους (σπουδές, καριέρα, οικονομική σταθερότητα) παίζει καθοριστικό ρόλο. Η γυναικεία γονιμότητα αρχίζει να μειώνεται σταδιακά μετά τα 30 και πιο αισθητά μετά τα 35, ενώ μετά τα 40 η μείωση είναι ραγδαία, τόσο σε αριθμό όσο και σε ποιότητα ωαρίων. Αν και η ανδρική γονιμότητα μειώνεται πιο αργά, η ηλικία επηρεάζει και την ποιότητα του σπέρματος.


Η ιατρική τεχνολογία: Το κλειδί για την υπέρβαση των εμποδίων
Ειδικά η προσπάθεια για γονεϊκότητα μετά τα 40 ή 45, φέρνει επιπλέον προκλήσεις. Πέρα από τη βιολογική μείωση της γονιμότητας, οι υποψήφιοι γονείς μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι και με κοινωνικές προκαταλήψεις. Ιατρικά, οι εγκυμοσύνες σε μεγαλύτερες ηλικίες ενέχουν αυξημένους κινδύνους (π.χ. προεκλαμψία, διαβήτης κύησης, χρωμοσωμικές ανωμαλίες στο έμβρυο). Ωστόσο, η πρόοδος στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και την προγεννητική διάγνωση είναι εντυπωσιακή. Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), η δωρεά ωαρίων ή σπέρματος, και τεχνικές όπως η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση (PGT) καθιστούν την επίτευξη μιας υγιούς εγκυμοσύνης πιο εφικτή από ποτέ, ακόμα και σε προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία.


Πέρα από την ηλικία: Σημάδια και τρόπος ζωής
Ανεξάρτητα από την ηλικία, το σώμα μπορεί να στέλνει μηνύματα. Συμπτώματα όπως ακανόνιστος κύκλος, έντονος πόνος περιόδου, ανεξήγητη αύξηση βάρους, τριχόπτωση, ή επαναλαμβανόμενες αποβολές μπορεί να υποκρύπτουν ορμονικές διαταραχές ή άλλες παθήσεις που επηρεάζουν τη γονιμότητα και χρήζουν διερεύνησης. Παράλληλα, ο τρόπος ζωής παίζει σημαντικό ρόλο. Μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά, η τακτική ήπια άσκηση, η διαχείριση του στρες και η διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους ενισχύουν τις πιθανότητες σύλληψης. Αντίθετα, το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η χρήση ουσιών βλάπτουν σοβαρά την ποιότητα τόσο των ωαρίων όσο και του σπέρματος.


Σύγχρονες λύσεις: Από την πρόκληση ωορρηξίας στην εξωσωματική
Η σύγχρονη ιατρική προσφέρει μια φαρέτρα εξατομικευμένων λύσεων. Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), όπου ωάρια γονιμοποιούνται με σπέρμα στο εργαστήριο και τα έμβρυα μεταφέρονται στη μήτρα, είναι η πιο γνωστή και συχνά η πιο αποτελεσματική μέθοδος. Ωστόσο, δεν είναι πάντα η πρώτη ή η μόνη λύση. Ανάλογα με την αιτία της υπογονιμότητας, μπορεί να προηγηθούν λιγότερο επεμβατικές θεραπείες:

• Πρόκληση Ωορρηξίας: Χρήση φαρμάκων (χάπια ή ενέσεις) για την παραγωγή ενός ή περισσοτέρων ωαρίων σε γυναίκες με διαταραχές ωορρηξίας.

• Ενδομήτρια Σπερματέγχυση (IUI): Επεξεργασμένο σπέρμα τοποθετείται απευθείας στη μήτρα κοντά στην περίοδο της ωορρηξίας, αυξάνοντας τις πιθανότητες συνάντησης με το ωάριο. Συνήθως συνδυάζεται με ήπια πρόκληση ωορρηξίας.


Κλινική ΧΧΧ : Εκεί που η ελπίδα γίνεται πραγματικότητα
Στην πρώτη γραμμή αυτής της προηγμένης επιστήμης που δίνει λύσεις στο αίτημα της τεκνοποίησης, στέκεται η κλινική  ΧΧΧΧ στη Θεσσαλονίκη. Αναγνωρίζοντας πως το ταξίδι της γονιμότητας είναι φορτισμένο συναισθηματικά, η Newlife προσφέρει όχι μόνο τεχνολογία αιχμής και κορυφαία επιστημονική εξειδίκευση, αλλά και ένα περιβάλλον ζεστασιάς, κατανόησης και απόλυτης εχεμύθειας.
……..